Hópur Íslend­inga hefur fundið glufur til að koma sér undan rétt­mætum skatti og geymir eignir í fel­um, bæði í eign­ar­halds­fé­lögum inn­an­lands og erlendis í skatta­skjól­um.

Þetta segir Stefán Ólafs­son, pró­fessor í félags­fræði við Háskóla Íslands. 

Aðspurður um umfangið á þessum skattaund­anskotum segir hann mat á því liggja fyr­ir. „Það er til opin­bert mat á þessu, bæði inn­lent og erlent og þau lenda yfir­leitt þannig að umfang skattaund­an­skota geti verið öðru hvoru megin við 100 millj­arða á ári. Sem eru nátt­úru­lega gríð­ar­legar upp­hæðir og þú þarf ekki að ná mjög miklum árangri í að draga úr því til þess að það séu alvöru upp­hæð­ir. Sem er þá hægt að skila til almenn­ings í lækkun skatta.“

Þar ræðir Stefán meðal ann­ars þær breyt­ing­­ar­til­lögur á skatt­­kerf­inu sem hann og Ind­riði H. Þor­láks­­son, fyrr­ver­andi rík­­is­skatt­­stjóri, unnu fyrir Efl­ingu og kynntar voru í síð­­­ustu viku, umfang skattaund­an­skota, hert skatta­eft­ir­lit og átök milli póli­tískra hug­mynda­fræða innan rík­is­stjórnar Íslands. Hægt er að sjá stiklu úr þætt­inum hér að neð­an:

Stefán segir að fyrir banka­hrun hafi þau rök verið gild­andi að hér­lendis ætti að vera mjög lágir skattar á fjár­magn, til þess að aftra því að eign­ar­fólkið og fjár­fest­arnir færu með fjár­magnið úr landi. „Hver var nið­ur­staðan af því? Hún var sú að þessir aðilar fluttu meira fé úr landi í erlend skatta­skjól heldur en tíðk­að­ist í nágranna­lönd­un­um. Það var sagan úr Panama­skjöl­un­um.“

Samt hafi þeir aðilar sem þetta stund­uðu verið að borga tíu pró­sent fjár­magnstekju­skatt hér­lend­is, sem var ekk­ert mikið lægri en í skatta­skjól­un­um. „Það dregur líka athygl­ina að því af hverju menn séu að nota skatta­skjól. Kannski er aðal­á­stæðan sú að menn eru að gera það til að fela eign­ir. Koma sér undan ábyrgðum frekar en að þeir séu að kom­ast í lága álagn­ingu. Alla­vega dugði það ekki til að aftra þessu flæði úr land­i.“

Stefán segir að Ind­riði H. Þor­láks­son hafi bent á að flækju­stigið sem sé almenn­ingi mest í óhag teng­ist með­ferð á eign­um, fjár­magni og flæði milli landa. „Allar þessar glufur sem hafa verið bor­aðar í okkar kerfi og eru fyrst og fremst í þágu þeirra tekju­hæstu og eigna­mest­u.“